Czym są godziny po niemiecku?
Godziny po niemiecku to kluczowe wyrażenia, które pomagają nam określić czas. Można to robić korzystając z dwóch różnych systemów: 24-godzinnego lub 12-godzinnego. Te podstawowe zwroty są niezbędne w codziennej komunikacji, zwłaszcza w pracy, jak na przykład w opiece nad osobami starszymi.
W bardziej formalnej sytuacji, godziny podajemy, używając liczebników od 0 do 24 oraz dodając słowo „Uhr”, co oznacza „godzina”. To słowo pełni istotną rolę, ponieważ oddziela godziny od minut, co czyni naszą komunikację jaśniejszą.
W mniej oficjalnych rozmowach częściej korzystamy z przyimków „nach” (po) i „vor” (przed). Niekiedy możemy także usłyszeć wyrażenia dotyczące takich pojęć jak:
- kwadrans,
- pół godziny,
- wpół do godziny.
W niemieckim istnieją również specjalne określenia na różne pory dnia. Używamy:
- „morgens” na poranek,
- „vormittags” na przedpołudnie,
- „nachmittags” na popołudnie,
- „abends” na wieczór,
- „nachts” na noc.
Te wyrazy pomagają precyzyjnie określić, kiedy się coś dzieje. Rozumienie, jak wyrażać godziny po niemiecku, znacząco ułatwia efektywną komunikację, zarówno w życiu codziennym, jak i w kontekście zawodowym.
Jak pytać o godzinę po niemiecku?
W języku niemieckim najpopularniejsze pytania dotyczące godziny to:
- „Wie viel Uhr ist es?”,
- „Wie spät ist es?”.
Oba wyrażenia, tłumaczone jako „Która jest godzina?”, można stosować zamiennie w codziennych dyskusjach. Aby wyrazić grzeczność, warto dodać na początku słowo „Entschuldigung”, co oznacza „Przepraszam”. Przykładowo:
- „Entschuldigung, wie viel Uhr ist es?”,
- „Entschuldigung, wie spät ist es?”.
Takie sformułowania są powszechnie postrzegane jako uprzejme, zwłaszcza w formalnych sytuacjach lub podczas rozmów z osobami, których nie znamy. Umiejętność korzystania z tych zwrotów jest niezbędna do efektywnej komunikacji oraz zrozumienia kwestii związanych z czasem w języku niemieckim.
Jakie zwroty służą do pytania o godzinę?
Podstawowe zwroty używane, gdy chcemy zapytać o czas w języku niemieckim, to:
- „Wie viel Uhr ist es?”,
- „Wie spät ist es?”.
Oba pytania można przetłumaczyć jako „Która jest godzina?” i są one powszechnie stosowane w codziennych rozmowach.
Aby być bardziej uprzejmym, warto zacząć od słowa „Entschuldigung”, które oznacza „Przepraszam”. Takie zwroty są niezwykle przydatne, gdy chcemy dowiedzieć się, ile jest godzin.
Znając je, znacznie łatwiej nawiążemy komunikację i poczujemy się pewniej w rozmowach.
Jak odpowiedzieć na pytanie o godzinę?
Odpowiedź na pytanie o godzinę w języku niemieckim zazwyczaj zaczyna się od zwrotu „Es ist”, po którym następuje konkretna godzina, zazwyczaj z dopiskiem „Uhr” w formacie 24-godzinnym. Przykładowo, można usłyszeć: „Es ist zehn Uhr”, co tłumaczymy jako „Jest dziesiąta”.
W potocznej rozmowie często dodajemy przyimki „nach” (po) i „vor” (przed). Możemy na przykład spotkać się z wyrażeniem:
- „Es ist zehn nach trzy”, czyli „Jest dziesięć po trzeciej”,
- „Es ist Viertel vor vier”, co oznacza „Jest kwadrans przed czwartą”.
Interesującym aspektem jest to, że wyrażenie „halb” odnosi się do czasu „wpół do”, coś jak w zdaniu „Es ist halb fünf”, co przekłada się na „Jest wpół do piątej”. Zależnie od kontekstu i formalności rozmowy, używa się zarówno systemu 24-godzinnego, jak i 12-godzinnego, co wprowadza różnorodność sposobów, w jakie mówimy o czasie.
Jak podaje się godzinę po niemiecku w systemie oficjalnym?
Oficjalne podawanie czasu w niemieckim odbywa się według systemu 24-godzinnego. Kluczowa konstrukcja to: „Es ist” + godzina + „Uhr” + minuty. Czas wyrażany jest cyframi od 0 do 24, a minuty dodawane są bez użycia przyimków, takich jak „nach” czy „vor”.
Dla przykładu, godzinę 14:30 przedstawia się jako „Es ist vierzehn Uhr dreißig”. Ten sposób komunikacji jest szczególnie popularny w formalnych sytuacjach, takich jak:
- na dworcach,
- w urzędach,
- w pracy,
- w wiadomościach.
Korzystanie z tej metody zapewnia nie tylko klarowność, ale też precyzję, co ułatwia zrozumienie czasu i zmniejsza ryzyko nieporozumień, które mogą się pojawić przy stosowaniu nieformalnych zwrotów.
Minuty zawsze następują po „Uhr”. Na przykład, godzinę 9:05 mówi się „Es ist neun Uhr fünf”. System 24-godzinny stał się powszechnie akceptowanym standardem w oficjalnym obiegu.
System 24-godzinny: zasady i przykłady
System 24-godzinny w Niemczech umożliwia wyrażanie czasu za pomocą liczb od 0 do 24, co sprawia, że nie musimy martwić się o określenia poranne czy popołudniowe. Godziny podajemy, pisząc cyfry, następnie dodajemy słowo „Uhr”, a minut można dodać w razie potrzeby.
Na przykład, kiedy mówimy:
- „Es ist ein Uhr” – mamy na myśli 1:00,
- „Es ist zwei Uhr” – oznacza 2:00,
- „Es ist dreizehn Uhr” – oznacza 13:00,
- „Es ist zwanzig Uhr fünf” – przekłada się na 20:05,
- „Es ist dreiundzwanzig Uhr fünfzig” – to 23:50.
Minuty umieszczamy tuż po „Uhr”; przykłady to:
- „Es ist sechs Uhr zehn” – oznaczające 6:10,
- „Es ist osiem Uhr piętnaście” – co oznacza 8:15.
Taki sposób liczenia czasu jest szczególnie popularny w sytuacjach formalnych – jak w transporcie, instytucjach publicznych czy w raportach.
Dzięki swojej dokładności i jednoznaczności, system 24-godzinny znacznie ułatwia komunikację, zwłaszcza w kontekstach, gdzie precyzyjne podanie godziny ma kluczowe znaczenie.
Użycie słowa Uhr
Słowo „Uhr” w języku niemieckim odnosi się do „godziny” i ma kluczowe znaczenie w kontekście odczytywania czasu. Stosujemy je tuż po liczebniku wskazującym godzinę. Na przykład, zdanie „Es ist neun Uhr” oznacza, że jest dziewiąta godzina. W sytuacjach formalnych, na przykład w rozkładach jazdy lub w trakcie oficjalnych rozmów, użycie „Uhr” podkreśla precyzyjność i awansuje uwagę na pełny czas.
W codziennej komunikacji często rezygnujemy z tego słowa, jednak w formalnych kontekstach jest ono niezbędne do klarownego przekazania godziny. Co ciekawego, zwroty jak „Es ist Uhr” nigdy nie funkcjonują bez liczebnika, ponieważ „Uhr” działa jako wskaźnik konkretnej godziny.
W rezultacie „Uhr” staje się nieodzownym elementem, gdy mówimy o czasie w języku niemieckim w bardziej oficjalny sposób.
Jak podaje się godzinę po niemiecku w sposób nieoficjalny?
W Niemczech w codziennych rozmowach często korzysta się z 12-godzinnego systemu podawania czasu, który jest łatwy do zrozumienia i brzmi naturalnie. Aby wskazać minuty w stosunku do pełnej godziny, posługujemy się przyimkami „nach” (po) i „vor” (przed). Na przykład:
- „viertel nach drei” oznacza kwadrans po trzeciej,
- „zehn vor sechs” oznacza dziesięć minut przed szóstą.
Kiedy mówimy o kwadransach i półgodzinach, używamy również terminów „Viertel” (kwadrans) oraz „halb” (wpół do). Na przykład:
- „halb fünf” to wpół do piątej, co w formacie 24-godzinnym przekłada się na 4:30.
Ten sposób określania czasu jest typowy w codziennej mowie w Niemczech, co umożliwia szybkie i naturalne podawanie godzin.
Warto jednak zauważyć, że w różnych regionach kraju istnieją drobne różnice w sposobie wyrażania kwadransów, co sprawia, że jest to zarówno elastyczny, jak i różnorodny sposób. Dlatego nieoficjalne podawanie godziny wydaje się znacznie łatwiejsze i bardziej przystępne niż formalny system 24-godzinny, przez co jest powszechnie stosowane w codziennych, nieformalnych sytuacjach.
System 12-godzinny: zasady i przykłady
W Niemczech funkcjonuje system 12-godzinny, który opiera się na liczbach od 1 do 12. Aby odróżnić pory dnia, używa się takich słów jak:
- morgens (rano),
- vormittags (przed południem),
- nachmittags (po południu),
- abends (wieczorem).
Można również spotkać się z przyimkami nach (po) i vor (przed), które służą do dokładniejszego określania czasu, a także zwrotami jak Viertel (kwadrans) i halb (wpół do), które wprowadzają dodatkową precyzję.
Na przykład:
- viertel nach drei tłumaczy się jako 15 minut po trzeciej,
- halb fünf oznacza wpół do piątej.
Taki sposób podawania godzin jest charakterystyczny dla języka codziennego i mniej formalnego. W codziennych rozmowach ten system sprawia, że łatwiej jest zrozumieć i określić czas w nieformalnych okolicznościach, co czyni komunikację bardziej płynną i klarowną.
Zwroty z nach i vor
Zwroty „nach” i „vor” odgrywają ważną rolę w języku niemieckim, szczególnie gdy mowa o czasie. Słowo „nach”, które tłumaczymy jako „po”, używamy, aby wskazać, ile minut minęło od pełnej godziny. Na przykład, mówiąc „fünf nach acht”, mamy na myśli, że jest pięć minut po ósmej. Z kolei „vor”, co oznacza „przed”, informuje nas, ile minut pozostało do następnej pełnej godziny. Gdy mówimy „zwanzig vor neun”, mamy na myśli, że do dziewiątej zostało dwadzieścia minut.
Te wyrażenia nie tylko ułatwiają codzienną rozmowę, ale także czynią ją bardziej zrozumiałą. Dzięki „nach” i „vor” możemy precyzyjnie określać czas w minutach, co jest niezwykle przydatne w codziennej komunikacji. Używanie ich sprawia, że dyskusje na temat czasu stają się bardziej płynne i naturalne w niemieckim.
Określanie kwadrans, pół, wpół do
Zwroty takie jak „kwadrans”, „pół” i „wpół do” mają dużą rolę w codziennym podawaniu godzin w języku niemieckim.
- Viertel używane jest do określenia kwadransu,
- na przykład, kiedy mówimy „Viertel nach drei”, chodzi o 15 minut po trzeciej (czyli 3:15),
- z kolei „Viertel vor vier” oznacza kwadrans przed czwartą, co przekłada się na 15 minut przed 4:00,
- „halb” jest używane do wskazywania wpół do następnej godziny,
- przykładowo, „halb fünf” odnosi się do 4:30, czyli wpół do piątej.
Takie wyrażenia są powszechnie wykorzystywane w rozmowach codziennych. Ich zastosowanie może różnić się w zależności od regionu, ale stanowią one kluczowy element w zrozumieniu potocznego języka niemieckiego, zwłaszcza w kontekście czasu.
Jak prawidłowo wymawiać godziny po niemiecku?
Właściwa wymowa godzin w języku niemieckim opiera się na wyraźnym wymawianiu liczebników od 1 do 24 oraz minut mieszczących się w zakresie od 1 do 59. Kluczowe jest, aby dokładnie artykułować takie liczby jak „eins”, „zwei”, „dreißig” czy „fünfundvierzig”. Pamiętaj, aby słowo „Uhr” brzmiało jak [uːɐ̯].
Również przyimki „nach” [naχ] oraz „vor” [foːɐ̯] powinny być wymawiane w przemyślany sposób. To znacznie ułatwi Ci zrozumienie czasowych relacji między godziną a minutami. Na przykład, ćwiczenia z frazami takimi jak:
- „Es ist zehn Uhr fünfzehn”,
- „Es ist viertel vor acht” pomagają w naturalny sposób opanować mówienie o czasie.
Regularne ćwiczenie oraz powtarzanie tych zwrotów pozwala na swobodną komunikację. Dzięki temu będziesz w stanie precyzyjnie podać godzinę w codziennych sytuacjach.
Kiedy stosować oficjalne i nieoficjalne formy podawania godzin?
Oficjalne sposoby podawania godzin w języku niemieckim znajdują zastosowanie w sytuacjach formalnych, takich jak:
- środowisko pracy,
- dworce,
- spotkania biznesowe.
W takich kontekstach obowiązuje system 24-godzinny, a do wyrażania godzin używamy terminu „Uhr”. Na przykład, usłyszymy „Es ist 14 Uhr”, co oznacza 14:00.
Natomiast w codziennej mowie oraz podczas mniej formalnych rozmów częściej korzysta się z nieoficjalnych form. Te opierają się na systemie 12-godzinnym i wykorzystują przyimki „nach” (po) oraz „vor” (przed), a także zwroty takie jak „Viertel” (kwadrans) i „halb” (wpół do). Przykładowo, fraza „Es ist Viertel nach drei” odnosi się do godziny 15:15.
Decyzja o tym, którą formę zastosować – oficjalną czy nieoficjalną – zależy od kontekstu oraz stopnia formalności sytuacji. W miejscach, gdzie wymagana jest ścisłość, oficjalne podawanie godzin jest kluczowe, podczas gdy nieoficjalne formy sprawdzają się doskonale w kontaktach na co dzień i mniej formalnych okolicznościach.
Niemieckie liczby i liczebniki do podawania godzin
Niemieckie systemy liczbowe do określania czasu opierają się na dwóch grupach liczebników.
Pierwsza grupa obejmuje liczebniki główne od 1 do 24, które służą do wskazywania godzin. Natomiast druga grupa to liczebniki od 1 do 59, używane do wyrażania minut. Warto pamiętać, że do podawania czasu nie stosuje się liczebników porządkowych.
Na przykład:
- jeśli chcemy wyrazić godzinę 7, zapisujemy ją jako „sieben”,
- godzinę 17 oznaczamy „siebzehn”,
- minuty prezentujemy w podobny sposób,
- a „fünfundvierzig” to 45 minut.
Znajomość tych liczebników jest niezbędna, by poprawnie mówić o czasie, zarówno w systemie 12-, jak i 24-godzinnym.
Co więcej, niemieckie liczby umożliwiają tworzenie pełnych zdań dotyczących czasu. Możemy na przykład powiedzieć „Es ist drei Uhr fünfundzwanzig” (Jest 3:25) lub „Es ist einundzwanzig Uhr zehn” (Jest 21:10).
Liczebniki główne
Liczebniki główne w języku niemieckim to fundamenty niezbędne do dokładnego wyrażania czasu. Obejmują one wszystkie liczby od „eins” (1) aż do „vierundzwanzig” (24). Przy podawaniu godzin zawsze posługujemy się tymi liczebnikami; liczebniki porządkowe nie są tutaj potrzebne. Na przykład, czas „3” wyrażamy jako „drei”, a „15” to „fünfzehn”.
Zrozumienie tych liczebników odgrywa kluczową rolę w poprawnej komunikacji dotyczącej czasu. Przykłady te sprawdzają się zarówno w systemie 12-, jak i 24-godzinnym. Dzięki tej wiedzy z łatwością precyzujemy godzinę w różnych sytuacjach komunikacyjnych.
Minuty, kwadranse i pół godziny
Minuty w języku niemieckim wyraża się za pomocą liczebników od eins do neunundfünfzig, co umożliwia dokładne podawanie godziny. Na określenie kwadransa używamy terminu „Viertel”, który często pojawia się w zwrotach takich jak:
- „Viertel nach sieben” (kwadrans po siódmej),
- „Viertel vor acht” (kwadrans przed ósmą).
Pół godziny wyrażamy za pomocą słowa „halb”. Przykładowo, „halb acht” oznacza, że jest pół godziny przed ósmą, co odpowiada 7:30. W codziennym użyciu często pojawiają się przyimki „nach” i „vor”, które pozwalają opisać minuty po lub przed pełną godziną. Na przykład:
- „fünf nach sieben” oznacza pięć po siódmej,
- „zwanzig vor acht” to dwadzieścia minut przed ósmą.
Te sformułowania umożliwiają nam elastyczne i precyzyjne określanie czasu w różnych sytuacjach na co dzień.
Przykłady podawania godzin po niemiecku
Przykłady podawania godzin w języku niemieckim obejmują zarówno oficjalne, jak i mniej formalne sposoby wyrażania czasu. W systemie 24-godzinnym można usłyszeć zwroty takie jak:
- Es ist ein Uhr (jest jedna godzina),
- Es ist zwei Uhr (jest druga godzina),
- Es ist drei Uhr (jest trzecia godzina),
- Es ist achtzehn Uhr fünfzehn (jest osiemnaście piętnaście).
Często spotyka się również bardziej precyzyjne godziny, na przykład:
- Viertel nach drei (kwadrans po trzeciej),
- halb fünf (wpół do piątej),
- fünf vor neun (pięć przed dziewiątą).
Przykłady te ilustrują bogactwo form wyrażania godzin, które są niezwykle przydatne w codziennej komunikacji. Dzięki nim łatwiej jest zrozumieć niemieckie zwyczaje związane z postrzeganiem czasu.
Przykładowe zdania: od Es ist ein Uhr do Es ist dreiundzwanzig Uhr fünfdziesiąt
Przykładowe zdania ilustrują, jak w języku niemieckim stosować 24-godzinny system wyrażania czasu, co zdecydowanie ułatwia naukę. Oto kilka ilustracji:
- „Es ist ein Uhr” oznacza „jest pierwsza”,
- „Es ist zwei Uhr” – „jest druga”,
- „Es ist drei Uhr” (jest trzecia),
- „Es ist vier Uhr” (jest czwarta),
- „Es ist fünf Uhr” (jest piąta).
Kiedy mówimy o godzinach, które uwzględniają również minuty, warto zwrócić uwagę na przykłady takie jak:
- „Es ist sechs Uhr zehn” (jest szósta dziesięć),
- „Es ist sieben Uhr fünf” (jest siódma pięć),
- „Es ist acht Uhr fünfzehn” (jest ósma piętnaście).
System ten dotyczy także godzin wieczornych. Przykładowo, możemy użyć zwrotu:
- „Es ist dziewiętnaście Uhr pięćdziesiąt” (jest dziewiąta pięćdziesiąt),
- „Es ist dwadzieścia Uhr czterdzieści pięć” (dwudziesta czterdziestu pięciu),
- „Es ist dwudziesta pierwsza trzydzieści” (jest dwudziesta pierwsza trzydzieści),
- „Es ist dwudziesta druga dwadzieścia” (jest dwudziesta druga dwadzieścia),
- „Es ist dwudziesta trzecia pięćdziesiąt” (jest dwudziesta trzecia pięćdziesiąt).
Takie przykłady są pomocne w nauce liczebników oraz we właściwym użyciu słowa „Uhr” podczas podawania godziny.
Jak określić porę dnia po niemiecku?
W języku niemieckim wyróżniamy pięć kluczowych zwrotów, które definiują pory dnia. Należą do nich:
- morgens (rano),
- vormittags (przed południem),
- nachmittags (po południu),
- abends (wieczorem),
- nachts (w nocy).
Te zwroty umożliwiają precyzyjne określenie, o której godzinie się mówi. Przykładowo, godzinę 8:00 możemy nazwać „acht Uhr morgens” (ósma rano), a 15:00 to „drei Uhr nachmittags” (trzecia po południu).
Co więcej, te terminy są niezwykle pomocne w codziennej komunikacji, zwłaszcza w kontekście 12-godzinnego systemu, gdzie ich użycie pozwala uniknąć nieporozumień. Warto również zauważyć, jak ważna jest znajomość pór dnia w różnych sytuacjach, w tym w pracy zawodowej. W obszarach takich jak opieka, precyzyjne wskazanie czasu może być kluczowym elementem skutecznej komunikacji.
Zwroty takie jak „morgens”, „vormittags”, „nachmittags”, „abends” i „nachts” pełnią kluczową rolę w niemieckim, służąc do określania różnych pór dnia.
- „Morgens” odnosi się do poranku, trwającego mniej więcej od 6:00 do 9:00,
- „Vormittags” dotyczy przedpołudnia, czyli godzin pomiędzy 9:00 a 12:00,
- „Nachmittags” wskazuje na popołudnie – czas od 12:00 do około 17:00,
- „Abends” zazwyczaj oznacza wieczór, od 17:00 do 22:00,
- „Nachts” opisuje noc, czyli okres po 22:00 aż do świtu.
Te wyrażenia są powszechnie używane w codziennych interakcjach, zwłaszcza w kontekście 12-godzinnego systemu czasowego. Dzięki nim można dokładniej określić czas, co znacząco ułatwia komunikację w różnych sytuacjach. Opanowanie tych terminów umożliwia płynne i zrozumiałe opisywanie godzin, co jest niezwykle ważne zarówno w konwersacjach formalnych, jak i w luźniejszych rozmowach.
Jak rozmawiać o czasie i punktualności po niemiecku?
Rozmowa na temat czasu i punktualności w języku niemieckim wymaga umiejętności zadawania pytań o dostępność. Dobrze jest znać zwroty takie jak „mieć czas” (Zeit haben) oraz „nie mieć czasu” (keine Zeit haben). Ponadto, wyrażenia dotyczące przedziałów czasowych, jak „von – bis” (od – do), pomagają precyzyjnie określić, kiedy ma się zamiar spotkać lub co się planuje.
W niemieckiej kulturze punktualność ma ogromne znaczenie. Dlatego niezwykle istotne jest, aby jasno podawać godziny oraz szybko reagować na wszelkie informacje związane z czasem. Na przykład, kiedy chcesz zapytać kogoś o dostępność, możesz użyć pytania „Hast du Zeit?” (Masz czas?). W odpowiedzi można usłyszeć zwrot „Ich habe heute von 14 bis 16 Uhr Zeit” (Mam czas dziś od 14 do 16).
Dzięki tym zwrotom konwersacje na temat czasu stają się bardziej zrozumiałe, co nie tylko ułatwia komunikację, ale również sprzyja punktualności oraz organizacji spotkań w niemieckim środowisku.
Pytania o dostępność i czas trwania (mieć czas, nie mieć czasu, od – do)
W języku niemieckim, aby wyrazić dostępność i czas trwania, często sięgamy po proste zwroty. Przykładowo, można powiedzieć:
- „Ich habe Zeit” (mam czas),
- „Ich habe keine Zeit” (nie mam czasu).
Gdy chcemy zapytać kogoś o jego dostępność, stosujemy pytania takie jak:
- „Hast du Zeit?”
- „Haben Sie Zeit?” (bardziej formalnie).
Określanie przedziałów czasowych ułatwia konstrukcja „von … bis …”, co tłumaczymy jako „od … do …”. Na przykład, możemy powiedzieć:
- „Ich arbeite von neun bis fünf” (Pracuję od dziewiątej do piątej).
Zrozumienie tych wyrażeń jest kluczowe w kontekście ustalania spotkań oraz planowania dnia. Jest to istotne nie tylko w sytuacjach zawodowych, ale także w codziennych rozmowach o dostępności. Dzięki tym zwrotom można szybko i jasno określić, ile czasu trwa konkretne działanie lub czy dana osoba jest dostępna.
Jak wykorzystać znajomość godzin w codziennej komunikacji?
Znajomość sposobu podawania godzin w języku niemieckim znacznie ułatwia interakcję z podopiecznymi. Umożliwia zadawanie precyzyjnych pytań dotyczących czasu oraz szybką reakcję na informacje o godzinie. W kontekście opieki, dokładne określenie godzin ma kluczowe znaczenie dla planowania codziennych działań, takich jak:
- podawanie leków,
- serwowanie posiłków,
- organizowanie wizyt.
Umiejętność klarownego odpowiadania na pytania o czas poprawia skuteczność komunikacji, co w rezultacie ogranicza ryzyko nieporozumień. Dodatkowo, znajomość formalnych i nieformalnych sposobów podawania godzin pozwala dopasować odpowiedzi do konkretnej sytuacji oraz odbiorcy, co ma szczególne znaczenie w codziennych rozmowach.
Takie umiejętności sprawiają, że komunikacja w środowisku opiekuńczym staje się bardziej spójna i zrozumiała dla wszystkich zaangażowanych.